In 2024 heeft het opvangcentrum van de Pairi Daiza Foundation 529 dieren opgevangen.
Een dalend aantal, maar er blijft ruimte voor verbetering.
In 2024 heeft het opvangcentrum van de Pairi Daiza Foundation, De Refuge, 529 reptielen en amfibieën opgevangen. Dit vormt een spectaculaire daling van 23% ten opzichte van 2023, toen 685 dieren werden opgevangen.
In 2024 werden specifiek deze diersoorten opgevangen:
- 317 geel-/roodoorschildpadden (Trachemys scripta)
- 154 schildpadden van andere soorten
- 19 hagedissen
- 37 slangen
- 2 brilkaaimannen
Deze bemoedigende trend wijst mogelijk op een groeiend bewustzijn over de aankoop en het achterlaten van exotische dieren.
De daling van 16% in het aantal geel-/roodoorschildpadden (Trachemys scripta) – deze invasieve soort werd sinds 2022 verboden in Europa – kan het resultaat zijn van deze regelgeving. Door de verkoop en het kweken van deze dieren te beperken, hebben de Europese autoriteiten waarschijnlijk bijgedragen aan het afremmen van hun verspreiding en het aantal achtergelaten exemplaren.
Ondanks deze positieve ontwikkeling blijft de meerderheid van de nieuwe opnames bestaan uit achtergelaten dieren. In 2024 werden 508 dieren, bijna 92%, achtergelaten door hun eigenaars. Daarnaast werden 19 exemplaren opgevangen na in beslagname door Belgische autoriteiten (FOD CITES, Dierenwelzijn van het Waals Gewest, politie), en 2 dieren, een korenslang en een boa, werden gevonden in de openbare ruimte.
We herhalen: Schildpadden eten niet alleen sla!
Hoewel de cijfers van 2024 een positieve evolutie laten zien, zijn de praktijken nog niet optimaal. Het opvangcentrum van de Pairi Daiza Foundation herinnert eraan dat het adopteren van een dier, met name een reptiel of een amfibie, een enorme verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Deze dieren vereisen specifieke zorg en leefomstandigheden.
Dit jaar vertoonden tientallen achtergelaten landschildpadden, opgevangen door het opvangcentrum, opnieuw onomkeerbare misvormingen aan hun schild. Deze afwijkingen, vaak veroorzaakt door een onevenwichtig dieet en een gebrek aan blootstelling aan UV-straling, veroorzaken leed en kunnen leiden tot een vroegtijdige dood. Toch zouden deze problemen gemakkelijk te voorkomen zijn.
"Het schild van een landschildpad, zoals dat van de Hermannschildpad, is een ware spiegel van hun gezondheid. Een uitgebalanceerd dieet, niet uitsluitend gebaseerd op sla, en voldoende blootstelling aan zonlicht of UVA- en UVB-lampen zijn essentieel. Deze stralen stellen schildpadden in staat om vitamine D te synthetiseren, wat onmisbaar is voor de opname van calcium en de gezonde ontwikkeling van hun schild," duidt Pascal Dortu, verantwoordelijke van het opvangcentrum van de Pairi Daiza Foundation.
Met diverse acties zal het opvangcentrum van de Foundation het publiek blijven sensibiliseren over het belang van goed te bezinnen voordat men zo’n dier adopteert. Een exotisch dier aanschaffen betekent zich ertoe verbinden om het de leefomstandigheden te bieden die aan hun behoeften voldoen.
De Refuge, het Opvangcentrum van de Pairi Daiza Foundation
Sinds 2003 heeft Pairi Daiza samen met Pascal Dortu een opvang- en beschermingscentrum ontwikkeld voor reptielen, schildpadden en andere zogenaamde 'nieuwe huisdieren' (NAC) die door particulieren zijn achtergelaten of door de autoriteiten zijn gevonden.
Dit werk op het gebied van opvang en bewustwording duurt al meer dan 20 jaar. Sinds de oprichting worden jaarlijks honderden dieren aan het opvangcentrum toevertrouwd.
Naast een verplichte quarantaineperiode om de verspreiding van eventuele besmettelijke ziekten te voorkomen, worden reptielen en amfibieën waarvan de gezondheid zorgwekkend is, behandeld en aangepast aan hun nieuwe leefomstandigheden. Over het algemeen is het zelden mogelijk om in beslag genomen of achtergelaten dieren terug te brengen naar hun natuurlijke leefomgeving.
Toch kunnen opgevangen dieren waarvan de soort bedreigd is, opgenomen worden in een conservatieprogramma voor het behoud van hun soort.
Alleen al voor schildpadden herbergt het opvangcentrum een groot aantal soorten die door de IUCN (Internationale Unie voor Natuurbescherming) zijn geclassificeerd als ernstig bedreigd:
- 11 soorten in kritieke gevarenzone van uitsterven (CR)
- 8 soorten met uitstervingsgevaar (EN)
- 8 soorten kwetsbaar voor uitsterven (VU).
Deze inspanningen illustreren het cruciale belang van natuurbehoud, waarbij elke beschermde soort bijdraagt aan de strijd tegen de alarmerende afname van de biodiversiteit.
Johan Vreys