Wereldprimeur: succesvolle embryotransplantatie maakt weg vrij voor het redden van de noordelijke witte neushoorn
De Pairi Daiza Foundation zet zich al enkele jaren in om de noordelijke witte Neushoorn te redden, een ondersoort waarvan er nog maar twee over zijn in de wereld. De Foundation steunt het BioRescue Project, een consortium van wetenschappers die de soort proberen te redden met behulp van in-vitrofertilisatietechnieken. Vandaag zijn we verheugd te kunnen aankondigen dat 's werelds eerste dracht van een neushoorn na embryotransplantatie succesvol is verlopen.
Op 24 september 2023 waren Catherine Vancsok, wetenschappelijk directeur van de Pairi Daiza Foundation, en Alicia Quiévy, Chief Veterinary Officer van Pairi Daiza, in Kenia om hun steun te verlenen aan een cruciale fase in het onderzoek.
Die dag implanteerden wetenschappers van BioRescue in het Ol Pejeta Conservancy (een natuurreservaat in Kenia) twee embryo's in Curra, de zuidelijke witte neushoorn die was uitgekozen als draagmoeder.
De eicellen die werden gebruikt om de embryo's te produceren, waren een paar maanden eerder afgenomen van Ellie, een van de zuidelijke witte neushoorns die in Pairi Daiza leeft. De eicellen van Ellie werden in vitro bevrucht in de laboratoria van Avantea in Cremona (Italië).
Dankzij de Pairi Daiza Foundation verzamelen wetenschappers van het BioRescue Project al enkele jaren eicellen van de zuidelijke witte neushoorns van Pairi Daiza. Het doel is om een embryo van de zuidelijke witte neushoorn te kunnen vormen en het protocol te valideren voordat het getest wordt met het resterende genetische materiaal van de noordelijke witte neushoorn.
Een perfecte overdracht, tot stand gekomen in moeilijke omstandigheden
Twee maanden na de overdracht werd Curra helaas dood aangetroffen in het natuurreservaat, ze werd het slachtoffer van een dodelijke bacterie uit dezelfde groep die tetanus of botulisme veroorzaakt. Het was de extreem hevige regen die ervoor zorgde dat het verblijf van de surrogaatmoeder overstroomde, waardoor slapende sporen van deze bacterie van het geslacht Clostridium vrijkwamen.
De autopsie van Curra toonde ernstige systemische vergiftiging aan, maar ook dat ze in verwachting was van een 70 dagen oude mannelijke foetus van 6,4 cm lang.
In januari 2024 bevestigde DNA-analyse van de foetus dat de dracht inderdaad het resultaat was van de embryotransplantatie die in september was uitgevoerd.
Thomas Hildebrandt, projectleider BioRescue, Leibniz-IZW:
"De techniek van embryotransplantatie is goed ingeburgerd voor mensen en huisdieren zoals paarden en koeien. Maar voor neushoorns is het volledig onbekend terrein en alles, van de aanpak tot de procedureprotocollen en de benodigde apparatuur, moest worden uitgevonden, ontwikkeld, getest en bewezen om het veilig te kunnen gebruiken. Samen met het team en vele professionele partners heb ik de apparaten ontwikkeld om de locatie te vinden en te bereiken die nodig is om het piepkleine embryo in een dier van twee ton in te brengen. Het heeft vele jaren geduurd om dit voor elkaar te krijgen en we zijn blij dat we vandaag het bewijs hebben dat de techniek perfect werkt. Het is bitter dat deze stap is bevestigd onder zulke tragische omstandigheden, met de dood van de Curra surrogaatmoeder en haar ongeboren kalf, maar ik ben er zeker van dat deze validatie van het protocol een keerpunt is voor het voortbestaan van de noordelijke witte neushoorn en de gezondheid van de ecosystemen van Centraal-Afrika".
Een noordelijke witte neushoorn baby in 2027?
Het succes van de embryotransfer betekent dat we nu veilig door kunnen gaan naar de volgende fase: de transfer van embryo's van de noordelijke witte neushoorn. Een droom die in de komende twee tot drie jaar werkelijkheid zou kunnen worden.
Sinds 2019 heeft het wetenschappelijke conserveringsprogramma BioRescue 29 embryo's van de noordelijke witte neushoorn geproduceerd en gecryopreserveerd. Deze embryo's worden momenteel opgeslagen in vloeibare stikstof bij min 196 graden Celsius in Berlijn, Duitsland, en Cremona, Italië, in afwachting van overdracht aan draagmoeders van de Zuidelijke Witte Neushoorn.
Catherine Vancsok, wetenschappelijk directeur van de Pairi Daiza Foundation:
"Het direct helpen overleven van de noordelijke witte neushoorn in Kenia toont de cruciale rol die dierentuinen spelen bij het behoud van diersoorten. De Pairi Daiza Foundation voert een aantal projecten uit waarin financiële middelen, menselijke inspanningen en wetenschappelijk onderzoek samenkomen om te helpen bij het bereiken van resultaten op het gebied van natuurbehoud. De procedures voor het oogsten van eicellen van Ellie, de volwassen vrouwelijke zuidelijke witte neushoorn die in Pairi Daiza verblijft, waren een essentiële stap in de beschermingsketen. Het BioRescue-team, de dierenartsen van Pairi Daiza en de verzorgers van het park zorgden ervoor dat het welzijn van de vrouwelijke zuidelijke witte neushoorn te allen tijde gewaarborgd was. Helaas maakt deze tegenslag ter plaatse deel uit van een lange weg die alle betrokken teams moeten afleggen om revolutionaire resultaten te boeken op het gebied van natuurbehoud. De Pairi Daiza Foundation vertrouwt op de kracht van menselijke samenwerking en het wetenschappelijke proces om de noordelijke witte neushoorn weer op de been te krijgen".
Johan Vreys